Θέμα χρόνου είναι να δημοσιευτεί η πρόσκληση του προγράμματος «Εξοικονομώ – Επιχειρώ» που θα επιδοτήσει επενδύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων και του εξοπλισμού μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων από τους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών και του τουρισμού.
Η δράση αποτελεί μέρος των πολιτικών και μέτρων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο καθορίζει με λεπτομέρεια το σχέδιο δράσης για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών στόχων έως το 2030.
Η υλοποίηση της αναμένεται να συμβάλει στον συνολικό στόχο μείωσης της ετήσιας κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατά 380GWh, με αποτέλεσμα την αντίστοιχη μείωση του κόστους ενέργειας των επιχειρήσεων και επίσης τη μείωση των ετήσιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 90% CO2eq, που αντιστοιχεί σε μια μέση μείωση του GHG κατά 35%.
Ενεργειακοί Στόχοι
Για κάθε έργο που θα υποβληθεί και θα επιχορηγηθεί στα πλαίσια του προγράμματος, ο ελάχιστος ενεργειακός – περιβαλλοντικός στόχος καθορίζεται ως εξής:
- μείωση εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35%
- εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 35%
- αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει ΠΕΑ τουλάχιστον κατά τρείς (3) ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη (ή υποχρεωτικά Β’ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση) εφόσον πρόκειται για αναβάθμιση κτιριακών υποδομών που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν.4122/2013.
Τα ποσά
Ο προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης της δράσης ανέρχεται συνολικά σε 200 εκατ. ευρώ και θα κατανέμεται διακριτά σε:
- 100 εκατ. ευρώ για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών
- 100 εκατ. ευρώ για τον κλάδο Τουρισμού
Η δράση χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η κατανομή των πόρων θα γίνεται σε επίπεδο περιφέρειας.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος:
- Για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης (επιχορηγούμενος π/υ) έως 100.000 €,
- Για τον κλάδο του Τουρισμού ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης (επιχορηγούμενος π/υ) από 50.000 € έως και 500.000 €. Η Δυναμικότητα της μονάδας θα πρέπει να είναι έως εκατό (100) κλίνες.
Στα άνω όρια δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ, ο οποίος δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη.
Επισημαίνεται ότι, δαπάνες τουλάχιστον ίσες με το 30% του εκάστοτε εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού της επένδυσης, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί και να έχουν αποτελέσει αντικείμενο αιτήματος επαλήθευσης στους πρώτους εννέα (9) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης.
Η διάρκεια υλοποίησης κάθε πρότασης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 18 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης.
Σε αντίθετη περίπτωση θα απομειώνεται ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κατά το ποσόν που υπολείπεται του 30% του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού.
Οι δικαιούχοι
Οι βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής μιας επιχείρησης στη Δράση είναι οι ακόλουθες:
- Να έχει συσταθεί έως επιχείρηση, με επιλέξιμο για τη Δράση ΚΑΔ μέχρι 31/12/2020.
- Να έχει κλείσει πριν την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης χρηματοδότησης τουλάχιστον δύο (2) διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάμηνης διάρκειας.
- Να δραστηριοποιείται στην Ελληνική επικράτεια και να δηλώσει ως τόπο/τόπους για την υλοποίηση των ενεργειών της παρούσας δράσης αποκλειστικά ανά Περιφέρεια. Στην αίτηση χρηματοδότησης δηλώνεται η Περιφέρεια στην οποία θα πραγματοποιηθεί το επενδυτικό σχέδιο.
- Να έχει την ιδιότητα της Μικρομεσαίας Επιχείρησης σύμφωνα με το Παράρτημα V Ορισμός των ΜΜΕ της σύστασης της ΕΕ 2003/361/ΕΚ, λαμβανομένων υπόψη των όρων για τη διατήρηση της ιδιότητας αυτής.
- Να λειτουργεί νόμιμα διαθέτοντας το κατάλληλο αδειοδοτικό έγγραφο, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και την ασκούμενη δραστηριότητά τους.
- Να λειτουργεί αποκλειστικά με μία από τις ακόλουθες μορφές: επιχειρήσεις εταιρικού/εμπορικού χαρακτήρα: Ανώνυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία, Ι.Κ.Ε, Ατομική Επιχείρηση, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση, Συνεταιρισμός και να τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία.
- Να προσκομισθεί Υπεύθυνη Δήλωση του νόμιμου εκπρόσωπου της επιχείρησης ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή ή δεν έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη χρήση στο ακίνητο και εφόσον υπάρχει έχει τακτοποιηθεί με τις διατάξεις του ισχύοντος νόμου ή κάποιου προγενέστερου.
- Να έχει ολοκληρωθεί η διενέργεια Ενεργειακού Ελέγχου της επιχείρησης στην υφιστάμενη κατάσταση της και να προκύπτουν από τα προτεινόμενα σχέδια εξοικονόμησης ενέργειας της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου.
- Σε περίπτωση που η αίτηση περιλαμβάνει μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιριακών υποδομών και εφόσον προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας υλοποίησης των παρεμβάσεων απαιτείται η έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) βάσει του ΚΕνΑΚ που εκδίδεται από Ενεργειακό Επιθεωρητή, εγγεγραμμένο στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών.
- Να επιτυγχάνει τουλάχιστον τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο, σύμφωνα με την σχετική Ενότητα.
- Να υποβάλλει μία (1) και μοναδική επενδυτική πρόταση ανά Α.Φ.Μ. στην παρούσα Δράση καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της παρούσας πρόσκλησης (παρέχεται η δυνατότητα για αναβάθμιση σε περισσότερα από 1 κτίρια εντός της ίδιας Περιφέρειας στη ίδια αίτηση (ΑΦΜ), αρκεί να είναι διακριτά τα στοιχεία του κάθε κτιρίου στην πρόταση).
- Να μη βρίσκεται υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση.
- Να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ανάκτηση κρατικής ενίσχυσης έπειτα από απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία μια ενίσχυση κηρύσσεται παράνομη και ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά.
- Να δεσμευτεί ότι οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη αίτηση χρηματοδότησης δεν έχουν χρηματοδοτηθεί, ενταχθεί και δεν θα υποβληθούν προς έγκριση χρηματοδότησης σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους.
- Να μην συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 40 του Ν. 4488/2017 (Α137/13.09.2017).
- Να μην είναι προβληματική επιχείρηση κατά την έννοια που δίδεται στο δίκαιο περί κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 2014/C 249/01 Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
- Να διαθέτει ή να δεσμευθεί με υπεύθυνη δήλωση του Νόμιμου Εκπροσώπου ότι μέχρι την ολοκλήρωση της πρότασης θα μεριμνήσει για τις κατάλληλες υποδομές και υπηρεσίες με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εμποδίων πρόσβασης ατόμων με αναπηρία, όπου αυτό είναι απαραίτητο και αναγκαίο. Ως υποδομές νοούνται τόσο οι κτιριακές υποδομές, όσο και οι ηλεκτρονικές εφαρμογές που απευθύνονται στο πελατειακό κοινό (π.χ. ιστοσελίδες και λοιπές ηλεκτρονικές εφαρμογές όπως ηλεκτρονικά σημεία πληροφόρησης ή/και εξυπηρέτησης κλπ).
- Να υπάρχει ιδιοκτησία ή παραχώρηση χρήσης ή μίσθωση ή νόμιμη σύσταση επικαρπίας επί του ακινήτου για χρονικό διάστημα 3 ετών μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η περίοδος της εξαετίας υπολογίζεται από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης. Η ιδιοκτησία, η μίσθωση, η σύσταση επικαρπίας ή η παραχώρηση χρήσης θα πρέπει να καταδεικνύεται με το αίτημα ένταξης στη Δράση.
- Για τις δαπάνες που υπάγονται στο Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, η σχεδιαζόμενη πράξη πρέπει να πληροί τον χαρακτήρα κινήτρου και για τον σκοπό αυτό δεν πρέπει να έχει γίνει έναρξη εργασιών πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης από τους δικαιούχους στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης. Σε αντίθετη περίπτωση το σύνολο του επενδυτικού σχεδίου καθίσταται μη επιλέξιμο προς χρηματοδότηση.
- Ως προς το σύνολο του έργου όσο και τις επιμέρους ενέργειες, ισχύουν οι προϋποθέσεις σώρευσης που ορίζονται στον Κανονισμό ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (Deminimis) και τον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό 651/2014.
Οι δαπάνες
Οι επιλέξιμες δαπάνες διακρίνονται σε δαπάνες για την υλοποίηση των επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, οι οποίες εμπίπτουν στον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, και λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες (δηλαδή δαπάνες απαραίτητες για τη σύνταξη, την υποβολή και την παρακολούθηση της αίτησης καθώς και τον τελικό έλεγχο επίτευξης των ελάχιστων ενεργειακών στόχων), οι οποίες εμπίπτουν στον Κανονισμό De Minimis.
Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης
Επιλέξιμες επεμβάσεις είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:
- επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιριακού κελύφους όπως θερμομόνωση αδιαφανών δομικών στοιχείων, αντικατάσταση διαφανών δομικών στοιχείων, εγκατάσταση συστημάτων σκίασης,
- επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος φωτισμού, εσωτερικού και εξωτερικού, όπως αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων από νέα τεχνολογίας LED, εγκατάσταση αυτοματισμών σύζευξης τεχνητού με φυσικό φωτισμό, εγκατάσταση αυτοματισμών μείωσης κατανάλωσης λόγω απουσίας / παρουσίας χρηστών,
- επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα θέρμανσης χώρων όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες,
- επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ψύξης χώρων όπως αντικατάσταση ψυκτών από νεότερης τεχνολογίας αντλίες θερμότητας ή ψύκτες, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες,
- επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα αερισμού χώρων όπως αντικατάσταση Κ.Κ.Μ. από νεότερης τεχνολογίας που διαθέτουν ανάκτηση της ενέργειας του απορριπτόμενου αέρα, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση ανεμιστήρων μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερους που ελέγχονται από ηλεκτρονικές διατάξεις (inverters),
- επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ζεστού νερού χρήσης όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση μονάδων αποθήκευσης από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες,
- επεμβάσεις εγκατάστασης συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιοθερμικά συστήματα, φωτοβολταϊκά συστήματα, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, μικρές ανεμογεννήτριες και γεωθερμικές Α/Θ συμπεριλαμβανομένων των γεωεναλλακτών,
- εγκατάσταση συστήματα αυτοματισμού, ελέγχου και διαχείρισης σε τοπικό αλλά σε κεντρικό επίπεδο,
- συστήματα βελτίωσης ποιότητας ισχύος.
Λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες
- Υπηρεσίες Ενεργειακού Ελεγκτή.
- Υπηρεσίες Ενεργειακού Επιθεωρητή για έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης (αρχικό και τελικό) για τις περιπτώσεις κτιρίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΚΕνΑΚ.
- Ανάπτυξη και Πιστοποίηση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης σύμφωνα με το πρότυπο ISO 50001.
- Υπηρεσίες Συμβούλου παρακολούθησης και διαχείρισης.
- Εκπόνηση μελετών και ερευνών κάθε μορφής απαραίτητες για την υλοποίηση της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου σχετικές με τους σκοπούς της Δράσης
Τα ποσοστά ενίσχυσης για το σύνολο των επιλέξιμων δαπανών των επενδυτικών σχεδίων, έχουν ως ακολούθως: Μεσαίες 40% Μικρές και πολύ Μικρές 50%. Θα υπάρχει δυνατότητα καταβολής προκαταβολής μέχρι και το 40% της αναλογούσας Δημόσιας Δαπάνης έναντι ισόποσης εγγυητικής επιστολής, από τραπεζικό ή άλλο δημόσιο χρηματοδοτικό ίδρυμα εγκατεστημένο στην Ελλάδα.
Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται:
- για τις δαπάνες οι οποίες υπάγονται στο Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, η ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης στο Πρόγραμμα.
- για τις δαπάνες οι οποίες υπάγονται στον Κανονισμό Deminimis, η ημερομηνία προδημοσίευσης του Προγράμματος.
Ως ημερομηνία λήξης επιλεξιμότητας των δαπανών των προτάσεων ορίζεται η 30.06.2025. Η ολοκλήρωση των προτεινόμενων προτάσεων θα πρέπει να συντελεστεί έως την ως άνω ημερομηνία